Głębokie

Miejscowości związane z Zambrzyckimi:

  1. Alchimowszczyzna
  2. Aleksandrynowo
  3. Barbarówka
  4. Bobrowszczyzna
  5. 5. Bobrykowszczyzna
  6. Borowe
  7. Borysów
  8. Bóbr
  9. Brasław
  10. Bykowszczyzna
  11. Cielesze (Cielczy)
  12. Dawydki Małe
  13. Dawydki Wielkie
  14. Dokszyce
  15. Druja
  16. Dziadziuszki (Dziadziuki)
  17. Dzisna
  18. Epimachy (Epimachowszczyzna, Jepimachowszczyzna)
  19. Fawory
  20. Fortuna
  21. Głębokie
  22. Gwozdowo (Hwozdowo)
  23. Hołubicze
  24. Honczary
  25. Ikaźń
  26. Januszewo
  27. Jody
  28. Klibowszczyzna (Klebowszczyzna)
  29. Klonówka
  30. Kolano
  31. Kolonia (Pruska Kolonia)
  32. Kołaki
  33. Kowalewszczyzna
  34. Krasny Łuh (Krasny Ług)
  35. Królewszczyzna
  36. Leplany
  37. Łomża
  38. Łotysze (Łatysze)
  39. Łozowiki
  40. Łużki
  41. Łyntupy
  42. Michały
  43. Milki
  44. Mińsk
  45. Mniuta
  46. Niedźwiedziowo (Niedźwiedziewo)
  47. Nowa Wieś (Nowa Wioska)
  48. Nowa Wieś
  49. Nowy Pohost (Nowy Pogost)

Głębokie  (ros. Głubokoje) – miasteczko w powiecie dziśnieńskim, nad brzegiem Jeziora Głębokiego, przy pocztowym trakcie łączącym Wilejkę z Dzisną. Do Wilna – na zachód – 233 wiorsty, do Dzisny – na północny wschód – 63 wiorsty. Głębokie składa się jakby z dwóch nierównej wielkości miasteczek oddzielonych od siebie rzeczką wpadającą do jeziora.

      W miasteczku znajdują się: stacja pocztowa załatwiająca wszelkie korespondencje, kancelaria urzędu (stanu) policyjnego, zarząd gminy włościańskiej, szkółka wiejska, kilka młynów, gorzelnia, parę browarów i fabryk miodu, kilka izraelickich domów modlitwy, dwie cerkwie prawosławne ( murowana parafialna i drewniana filialna), murowany kościół katolicki pod wezwaniem Św. Trójcy.

      Żyje tu 4084 mieszkańców (w roku 1879.: 1942 mężczyzn i 2142 kobiety).

      Włościańska gmina Głębokie dzieli się na trzynaście wiejskich okręgów obejmujących 95 wsi, w których żyje 881 mieszkańców.

      Parafia prawosławna (razem z e swoim dekanatem-błahoczynjem) posiada trzy filie, dwie kaplice na cmentarzach i 4348 parafian.

      Głębockie  błahoczynje jest dziesiąte w wileńskiej guberni i ogółem ma trzynaście parafii, sześć  filii i sześć kaplic na cmentarzach.

      Głębocka parafia katolicka, klasy trzeciej, dekanatu dziśnieńskiego liczy w swym obrębie dwie katolickie kaplice: w Wincentowie i Dmitrowszczyźnie (dawniej oprócz tego filia w Oziercach i kaplica w Kopciówce) i 4316 wiernych.

      Józef Korsak, wojewoda mścisławski,  ufundował tu w roku 1628. kościół katolicki, na którego miejscu w późniejszym czasie staraniem miejscowych proboszczów została wymurowana dziś istniejąca fara. Ten sam Korsak ufundował także w roku 1639. drugi murowany kościół katolicki z obszernym klasztorem, w którym osadził karmelitów bosych, nadając im swoją połowę miasteczka Głębokie i inne obszerne dobra (Łastowica), mające 800dymów i przynoszące 100 000 złotych rocznego dochodu, wkładając na zakonników obowiązek utrzymania szkoły i bursy dla biednych uczniów. Karmelici wywiązali się ze swego obowiązku, utrzymując w klasztorze: elementarną szkółkę, konwikt szlachecki na dwunastu ubogich uczniów, bibliotekę złożoną z trecz tysięcy dzieł, zbiór rycin, kart (map) geograficznych), gabinet fizyczny, aptekę, szpital i kilka gościnnych komnat dla zwiedzających to miejsce.

        Po kasacie zakonu w 1864. roku ( carska kara za popieranie  do powstania styczniowego) kościół przerobiono na parafialną cerkiew wschodniego obrządku, mury klasztorne oddano prawosławnemu duchowieństwu, resztki – większość bowiem została rozkradziona – biblioteki i zbiorów naukowych odesłano do wileńskiego muzeum, dobra zaś przeszły do skarbu.

         Karmelitańska połowa Głębokiego, oddana w siedemdziesiątych latach XIX  wieku do wykupu włościanom, liczyła wtedy 841 mieszkańców (399 mężczyzn i 442 kobiety). W roku 1866. było tu 130 domów, w których żyło 573 mieszkańców.

         Druga połowa Głębokiego przeszła do Radziwiłłów w roku 1668. po Annie z Zenowiczów, żonie księcia Albrychta, kasztelana wileńskiego, ordynata nieświeskiego, a po wygaśnięciu tej linii do księcia Wittgenstejna i liczy dziś (1866. rok) 3243 mieszkańców (1543 mężczyzn i 1700 kobiet). W roku 1866 były tu 403 domy i 2074 mieszkańców.

          6. listopada 1661. roku wojska Rzeczypospolitej pod dowództwem Stefana Czarnieckiego i Pawła Sapiehy odniosły walne zwycięstwo nad Chowańskim cofającym się stąd do Połocka ze znacznymi stratami. W okolicach Głębokiego dotąd pozostały ślady tej bitwy w okopach, z których wydobywano kościotrupy i halabardy.

         W roku 1812. główne siły armii francuskiej przeciągały tędy, dążąc do Rosji, sam Napoleon I mieszkał kilka dni w klasztorze karmelitańskim.  (M. Baliński, Starożytna Polska. Tom III.)

 

Miejscowości związane z Zambrzyckimi:

  1. Okuniewo
  2. Orsza
  3. Ostrowy
  4. Oszmiana
  5. Otwałki
  6. Pańskie
  7. Petersburg (Leningrad)
  8. Pieczyszcze
  9. Plissa
  10. Podświle
  11. Połock
  12. Porpliszcze
  13. Propielewszczyzna
  14. Przebrodzie
  15. Przedoły (Pieredoły)
  16. Przewłoczna (Perewołoczna)
  17. Romielewszczyzna (Ramielewszczyzna)
  18. Rusanowo
  19. Rutki
  20. Sieliszcze
  21. Słobódka
  22. Sołpinki (Sałopinki)
  23. Soroki
  24. Strynadki
  25. Suchodoły
  26. Szepielewo
  27. Szkatulino
  28. Szołdry
  29. Szyłohorje (Szyłohory, Szyłogóry)
  30. Świła
  31. Święciany
  32. Wiazynka
  33. Wieczność
  34. Wilno
  35. Zadoroże
  36. Zambrów
  37. Zambrzyce
  38. Zambrzyce Jankowo
  39. Zambrzyce Kapusty
  40. Zambrzyce Króle
  41. Zambrzyce Nowe
  42. Zambrzyce Plewki
  43. Zambrzyce Stare
  44. Zambrzyce Wólka Brzezińska
  45. Zamoczek
  46. Zaponie
  47. Zarzecze
  48. Zaszcześle (dziś: [urożajnaja])