Ikaźń

Miejscowości związane z Zambrzyckimi:

  1. Alchimowszczyzna
  2. Aleksandrynowo
  3. Barbarówka
  4. Bobrowszczyzna
  5. 5. Bobrykowszczyzna
  6. Borowe
  7. Borysów
  8. Bóbr
  9. Brasław
  10. Bykowszczyzna
  11. Cielesze (Cielczy)
  12. Dawydki Małe
  13. Dawydki Wielkie
  14. Dokszyce
  15. Druja
  16. Dziadziuszki (Dziadziuki)
  17. Dzisna
  18. Epimachy (Epimachowszczyzna, Jepimachowszczyzna)
  19. Fawory
  20. Fortuna
  21. Głębokie
  22. Gwozdowo (Hwozdowo)
  23. Hołubicze
  24. Honczary
  25. Ikaźń
  26. Januszewo
  27. Jody
  28. Klibowszczyzna (Klebowszczyzna)
  29. Klonówka
  30. Kolano
  31. Kolonia (Pruska Kolonia)
  32. Kołaki
  33. Kowalewszczyzna
  34. Krasny Łuh (Krasny Ług)
  35. Królewszczyzna
  36. Leplany
  37. Łomża
  38. Łotysze (Łatysze)
  39. Łozowiki
  40. Łużki
  41. Łyntupy
  42. Michały
  43. Milki
  44. Mińsk
  45. Mniuta
  46. Niedźwiedziowo (Niedźwiedziewo)
  47. Nowa Wieś (Nowa Wioska)
  48. Nowa Wieś
  49. Nowy Pohost (Nowy Pogost)

Franciszek Zambrzycki lat 21 (?) z folwarku Borowe, parafii Ikaźń, syn Antoniego i Marianny z Rychłowskich Zambrzyckich ożenił się 15. czerwca 1852. r. w kościele parafialnym w Drui ze szlachcianką Petronelą Naruszewicz, panną lat 20 ze wsi Sołopinki, parafii Druja, córką  Jana i Anieli z Rudominów Naruszewiczów. Ślubu udzielił ks. Kazimierz Aleksandrowicz. Świadkami zaślubin byli: Stanisław Szpakowski, Adam Szpakowski, Józef Koncewicz, Justyn Naruszewicz.

Ikaźń – miasteczko w powiecie dziśnieńskim (Dzisna) na  zachodnim brzegu Jeziora Ikaźń. Do Dzisny (na wschód) 80 wiorst, do Wilna 340 wiorst. Trzeci okręg administracyjny. W 1879. roku żyje tu 541 mieszkańców -  270 mężczyzn i 271 kobiet. Jest tu parafialna cerkiew prawosławna i drewniany parafialny kościół katolicki pod wezwaniem Bożego Ciała. Parafia prawosławna ma jedną filię i 1241 parafian, a parafia katolicka klasy trzeciej  dekanatu dziśnieńskiego liczy 9238 wiernych i ma dwie kaplice: Borodzienicze oraz Podziawy.

          W XVI. Wieku Ikaźń należała do książąt Prońskich, którzy tu mieli swój zamek; tutejszy kościół katolicki fundowany był przez wojewodę podlaskiego Iwana Siemionowicza. Od Prońskich nabył Ikaźń Strabowski i oddał kościół tutejszym kalwinom.

           Gwagnin tak wspomina Ikaźń: „Ikaźnia, zamek murowany y miasto drzewiane, nad rzeką tegoż nazwiska (myli się, bo nad jeziorem) od Bratysławia we dwie mil leży.”

          Jan Sapieha starosta brasławski, pisarz litewski, będąc kanclerzem królowej Heleny, żony króla Aleksandra, otrzymuje przywilej od tegoż króla w roku 1504 na Ikaźń, z pozwoleniem zakładania miasta, zamku i wznoszenia rozmaitych budowli według swego upodobania; tenże Jan Stanisław Sapieha wojewoda witebski, marszałek litewski, czyni fundusz na kościół w roku 1509. i naznacza sumę pewną do uczciwego utrzymania trzech księży.

         Roku 1588. Andrzej Pawłowicz Sapieha, podczaszy litewski, wojewodzic witebski, daję donację na Ikaźń, Zamorz i Pohost Leonowi Sapieże, podkanclerzowi litewskiemu.

         W roku 1591. Mikołaj wojewoda witebski i Bohdan Pawłowiczowie Sapiehowie bracia sprzedają swe części Leonowi Sapieże.

          W roku 1654., w czasie wojny moskiewskiej, Jan Drozdowski, podczaszy brasławski, fortecę Ikaźń poddał, za co był zmuszony usprawiedliwiać się przed królem. Tradycja podaje, że zatopił on w jeziorze skarby, aby się nie dostały w obce ręce.

          Leon Sapieha, kanclerz Wielkiego Księstwa Litewskiego, powodowany gorliwością w  rozkrzewianiu wiary, chcąc podnieść z ruin świątynie rzymsko-katolickie w swoich dziedzicznych dobrach Ikaźń i Pohost, dobrowolnym swym listem i wieczystym zapisem w roku 1596. (28 maja) wydanym w Warszawie wymienione kościoły zaopatrzył w fundusze. Oprócz celu głównego takiej fundacji (chwały Boga) nie zapomniał o  środkach oświecenia ludu oraz o cierpiącej ludzkości wkładając na księdza obowiązek zaspokajania potrzeb szkoły i szpitala. Kościół otrzymał wyznaczenie lokacyjne na miejscu zboru kalwińskiego, z cmentarzem oraz gruntem na mieszkanie księdza, szkołę, szpital, oddanym ze wszystkimi poddanymi, mieszczanami, ich powinnościami, domami, ogrodami, służbą, czynszami i innymi pożytkami. Tytułem paszni nadany folwark przy miasteczku (nazywany Księżpol) miał powierzchni 5 włók i 7 mórg, przy tym także wioskę Cielenicze z gruntem 5 włók, Reutowicze – 4 włóki, według dawnych granic, z pozwoleniem na łowienie ryb w jeziorze oraz wszelką inwentarzową przynależnością. Tym wieczystym zapisem fundator uwolnił siebie i swoich następców od  uiszczania wszelkich należności obciążając tym obowiązkiem kapitułę kościoła Św. Stanisława i jezuitów z kolegium wileńskiego.

     W roku 1596. 16. czerwca taki dobrowolny list wieczysty- zapis Stanisława Sapiehy do akt grodzkich Trybunału Wileńskiego został wniesiony i zatwierdzony przez króla Zygmunta III.

      Jan Stanisław Sapieha, marszałek litewski, ufundował cerkiew w Kaźni w 1627. roku.

      Kościół ikaźnieński, ufundowany przez Sapiehę, spłonął w 1812. roku w czasie wojny z Francuzami; dzisiejszy został odbudowany ze składek. Znajduje się w nim pomnik z białego marmuru, wystawiony dla Alojzego Dmochowskiego, sędziego brasławskiego, wzniesiony w 1815. roku.

      W roku 1712. Ikaźń należała do Mikołaja Dusiackiego Rudominy; około roku 1740. była we władaniu Petroneli z Wołłodkowiczów Szczyttowej, kasztelanowej mścisławskiej.

      W 1753. roku Aleksander Sapieha, wojewoda połocki, sprzedał Ikaźń Mikołajowi Łopacińskiemu, instygatorowi (prokuratorowi) litewskiemu, ten zaś odsprzedał ją swemu szwagrowi, Stanisławowi Pruszyńskiemu, kasztelanowi smoleńskiemu, i jego żonie Mariannie z Kopciów.

       Około roku 1758. Ikaźń przeszła na syna Tadeusza Burzyńskiego, którego córka Teresa wychodząc za mąż za Franciszka hrabiego Dunina Jundziłła, wniosła te dobra w dom Jundziłłów. Później objął Ikaźń Wiktor hrabia Jundziłł, a około roku 1820. miasteczko, drogą eksdywizji, przeszło do rąk kupców z Rygi, od których kupił je Jan Roemer, marszałek rzeczycki. W roku 1866. Ikaźń jest własnością Józefa Roemera, syna Jana.

   Do Ikaźni należały: Antary, całe Milki (podzielone później na kilka części), Zamosze, Pohost, Kupczelin, Jundziłłowo, Mudzielewszczyzna i Jakubielewszczyzna (nazwana później: Nizin).

   Dane o miasteczku Ikaźń pochodzą z roku 1866.

  

Miejscowości związane z Zambrzyckimi:

  1. Okuniewo
  2. Orsza
  3. Ostrowy
  4. Oszmiana
  5. Otwałki
  6. Pańskie
  7. Petersburg (Leningrad)
  8. Pieczyszcze
  9. Plissa
  10. Podświle
  11. Połock
  12. Porpliszcze
  13. Propielewszczyzna
  14. Przebrodzie
  15. Przedoły (Pieredoły)
  16. Przewłoczna (Perewołoczna)
  17. Romielewszczyzna (Ramielewszczyzna)
  18. Rusanowo
  19. Rutki
  20. Sieliszcze
  21. Słobódka
  22. Sołpinki (Sałopinki)
  23. Soroki
  24. Strynadki
  25. Suchodoły
  26. Szepielewo
  27. Szkatulino
  28. Szołdry
  29. Szyłohorje (Szyłohory, Szyłogóry)
  30. Świła
  31. Święciany
  32. Wiazynka
  33. Wieczność
  34. Wilno
  35. Zadoroże
  36. Zambrów
  37. Zambrzyce
  38. Zambrzyce Jankowo
  39. Zambrzyce Kapusty
  40. Zambrzyce Króle
  41. Zambrzyce Nowe
  42. Zambrzyce Plewki
  43. Zambrzyce Stare
  44. Zambrzyce Wólka Brzezińska
  45. Zamoczek
  46. Zaponie
  47. Zarzecze
  48. Zaszcześle (dziś: [urożajnaja])