Plissa – miasteczko prywatne nad Jeziorem Plissa w powiecie dziśnieńskim, gmina, okręg wiejski i okręg policyjny na miejscu. Do Dzisny 50 wiorst, a do Wina 210 wiorst, do Głębokiego – na zachód – 4 mile. Jest tu 75 domów, w których żyje 651 mieszkańców (313 mężczyzn i 338 kobiet). W miasteczku znajduje się drewniana kaplica pogrzebowa, cerkiew parafialna, żydowski dom modlitwy, zarząd gminy, szkoła gminna, młyn wodny na rzece Mniucie, sąd gminny i fabryka sukna. W folwarku Plissa znajduje się jeden dom z 63 (?) mieszkańcami. Kiedyś były tu gorzelnia i browar. Własność niegdyś Podbipiętów, dziś dziedzictwo Despot-Zenowiczów. Plissa jako miasteczko została zatwierdzona przywilejem Stanisława Augusta  z 1788. roku.

       Parafia  prawosławna dekanatu (błahoczynia) Głębockiego ma 2038 wiernych (1022 mężczyzn i 1016 kobiet).

        W skład okręgu wiejskiego wchodzi miasteczko Plissa i wsie: Gnilaki i matiesy, ogółem, według spisu z 1864. roku 169 dusz rewizyjnych włościan uwłaszczonych.

        Gmina należy do drugiego okręgu pokoju do spraw włościańskich oraz drugiego rewiru powołanych do służby wojskowej z powiatu dziśnieńskiego  w miasteczku Głębokie i obejmuje 74 wsie, liczące 517 domów, w których żyje 7188 mieszkańców włościan.

        Według spisu z 1864. roku w gminie było 1359 dusz rewizyjnych włościan uwłaszczonych, 748 byłych włościan skarbowych, 56 osadników rosyjskich, 97 włościan nienadzielonych, 30 jednodworców i 90 żołnierzy urlopowanych.

         W skład gminy wchodzi 13 okręgów wiejskich: Plissa, Mniuta 1, Hatowszczyzna, Sielce, Bohuszewicze, Horki (albo: Górki), Justianowo albo: Justynianów, Filipowszczyzna, Gołubicze (Hołubicze), Świła, Mniuta 2, Zadroże (Zadoroże) i Peredoły (Peredolie, Przedoły) (większość danych z roku 1865.)